Χειμώνας - Ρεβύθια και Χούμους !!! Γκουρμέ επιλογές για όλους!!!

Επιλογή, Επεξεργασία και Μετάφραση ερευνών:   Κατερίνα Μηστριώτη 

Σύμβουλος Κλινικής Διατροφολογίας και Ολιστικών Εφαρμογών

Πηγές/Δημοσιεύσεις

Α) US National Library of Medicine

B)  National Institute of Health                                                                                                                       

Ερευνητές:    

Taylor C. Wallace PhD Department of Nutrition and Food Studies, George Mason University, Fairfax, VA 22030, USA Robert Murray  PhD Department of Human Sciences, The Ohio State University, Columbus, OH 43210, USA Kathleen M. Zelman MPH, RDN  Atlanta Nutrition Communications, Atlanta, GA 30062, USA

Έρευνες: βλ. τέλος του κειμένου

Φίλοι μου,

Σήμερα σας προτείνω ένα γκουρμέ φαγητό που ίσως δεν γνωρίζατε ότι είναι πραγματικό θησαυροφυλάκιο υγείας για όλους αλλά και ιδανικά για όσους ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή.




Ας ξεκινήσουμε λοιπόν μαθαίνοντας  ότι βάσει δεκάδων επιστημονικών ερευνών - όπως μπορείτε να δείτε στο τέλος του κειμένου -  τα ρεβύθια επηρεάζουν την υγεία μας προλαμβάνοντας ή επιβραδύνοντας και εξισορροπώντας την εξέλιξη πολλών παθήσεων !

Μας βοηθούν:

• ·       στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα,
• ·       στην αύξηση της προστασίας από το μεταβολικό σύνδρομο,
• ·       στην αναιμία,
• ·       στην υγεία των οστών και στην οστεοπόρωση
• ·       στην αποτοξίνωση του οργανισμού
• ·       στην ψυχική υγεία,
• ·       ενισχύουν τη μνήμη και τις εγκεφαλικές λειτουργίες,
• ·       στη μείωση των συμπτωμάτων του Συνδρόμου Ευερέθιστου εντέρου, της εκκολπωματίτιδας & της δυσκοιλιότητας
• ·       εμποδίζουν την δημιουργία πέτρας στα νεφρά,
• ·       στην ενίσχυση της πέψης,
• ·       στην αύξηση της αίσθησης κορεσμού μετά το φαγητό,
• ·       στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας,
• ·       στην εξισορρόπηση των επιπέδων ανθυγιεινής χοληστερόλης,
•         στη μείωση της υπέρτασης  και στην προστασία από  καρδιακές παθήσεις,
•         στη μείωση των συμπτωμάτων του Προεμμηνορροϊκού συνδρόμου,
• ·       στην κατασκευή σωματικών ιστών, συμπεριλαμβανομένου του μυϊκού ιστού

Τα ρεβύθια είναι μεγάλη πηγή Φυτικών Πρωτεϊνών και Φυτικών Ινών οι οποίες  βοηθούν στην εξισορρόπηση των επιπέδων του ΡΗ και των βακτηρίων στο εντερικό σύστημα, αυξάνοντας τα φιλικά και ταυτόχρονα μειώνοντας τα εχθρικά βακτήρια.

Περιέχουν Φυλλικό οξύ (φυσική Βιταμίνη Β9) που παίζει ρόλο στην αντιγραφή και σύνθεση του DNA, βοηθά να χρησιμοποιηθούν σωστά οι  Βιταμίνες και συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων ομοκυστεΐνης στο αίμα.

Τα ρεβύθια επίσης περιέχουν Σίδηρο, Σελήνιο, Βιταμίνες, Κάλιο, Χολίνη, Ψευδάργυρο που παίζει ρόλο σε περισσότερες από 100 σημαντικές ενζυματικές αντιδράσεις στο σώμα, Φώσφορο, Μαγνήσιο, Μαγγάνιο και πολλά άλλα.

Είναι χαμηλά σε θερμίδες, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες, έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και για τον λόγο αυτό θεωρούνται το τέλειο φαγητό για εκείνους που πρέπει να χάσουν βάρος, αλλά που συγχρόνως παρακολουθούν την πρόσληψη θερμίδων.

Δεν περιέχουν Γλουτένη και με ρεβυθάλευρο μπορείτε να φτιάξετε πολύ νόστιμο ψωμί. 


(Το χούμους όπως και η  μελιτζανοσαλάτα  είναι δύο απολαύσεις χωρίς γλουτένη.  

Όσοι πάσχετε από δυσανεξία, προτιμήστε και ψωμί χωρίς γλουτένη).

Βασικό είδος σε θεραπευτικές διατροφές, όπως η Αγιουβέρδα και η Μεσογειακή. 
Οι επιλογές σας στην παρασκευή γευστικών πιάτων με ρεβύθια είναι άπειρες

Εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο από ελλειπή  κατανάλωση πρωτεϊνών είναι τα παιδιά και οι χορτοφάγοι.  

Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή αδυναμία, κόπωση, χαμηλή ενέργεια, προβλήματα στα μάτια όπως καταρράκτη, καρδιακά προβλήματα, κακή υγεία του δέρματος και άλλα.

Ένα φλιτζάνι ρεβύθια (164 γραμ σε ξηρή μορφή) παρέχει σχεδόν το ένα τρίτο των καθημερινών αναγκών των ενηλίκων σε πρωτεΐνες.

Προσθέτοντας ελαιόλαδο στα ρεβύθια, η απορρόφηση των θρεπτικών τους στοιχείων αυξάνεται εκπληκτικά.

Γίνονται ακόμη πιο πλήρης τροφή εάν συνδυαστούν με λαχανικά.

Μια εξαιρετική επιλογή για την αναβάθμιση της ποιότητας της διατροφής μας είναι η προσθήκη χούμους σαν σνακ στην διάρκεια της ημέρας (βλ. συνταγή παρακάτω).

Το παραδοσιακό χούμους είναι ένας μοναδικός γευστικός συνδυασμός από ρεβύθι, ταχίνι, ελαιόλαδο, χυμό λεμονιού και μπαχαρικά που μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικά οφέλη πέρα από την υπέροχη γεύση.

Ρεβύθια και χούμους είναι ένας εύκολος τρόπος για να φθάσετε στα συνιστώμενα 1,5 φλιτζάνια οσπρίων την εβδομάδα.

Τέσσερις κουταλιές της σούπας (περίπου 100 θερμίδες) παραδοσιακού χούμους κάθε μέρα, αντιστοιχούν σε 2 φλιτζάνια οσπρίων εβδομαδιαίως.

Είναι απαραίτητο να μουλιάζονται τα ρεβύθια σε καθαρό νερό για 48 ώρες πριν τα βράσουμε.

Μπορείτε να βράσετε μια μεγαλύτερη ποσότητα και, σκέτα χωρίς καμία προσθήκη άλλων υλικών,  να τα φυλάξετε στην κατάψυξη χωρισμένα σε μερίδες.

 Έτσι θα  έχετε πάντοτε μια ποσότητα διαθέσιμη για γρήγορο ξεπάγωμα και σχεδόν άμεση απόλαυση ! 
 

Τα ρεβύθια δεν πρέπει να τρώγονται ωμά, το ίδιο και τα υπόλοιπα όσπρια, επειδή περιέχουν τοξίνες και ουσίες που είναι δύσκολο να χωνευτούν.

Ακόμη και τα μαγειρεμένα ρεβύθια έχουν πολύπλοκα σάκχαρα που μπορεί να είναι δύσκολα στην πέψη  και μπορεί να δημιουργήσουν αέρια και δυσφορία.

Για τον λόγο αυτό βάλτε τα σταδιακά στη διατροφή, ώστε ο οργανισμός σας να προλάβει να εξοικειωθεί με αυτά.

    Φτιάξτε μόνοι σας εύκολα και γρήγορα το πιο νόστιμο χούμους 

                Υλικά

• ·       350 γρ. ρεβύθια ξερά
• ·       200 ml από τον ζωμό των ρεβυθιών
• ·       ½ κ. γλυκού κοφτό βιολογική σόδα χωρίς αλουμίνιο
• ·       120 γρ. ταχίνι της προτιμήσεώς σας
• ·       Χυμός από 1 λεμόνι ή λίγο περισσότερο
• ·       150 ml. Ελαιόλαδο
• ·       1 ½ σκελίδα σκόρδο πολτοποιημένο
• ·       1  κ. σούπας κύμινο σκόνη
• ·       1  κ. γλυκού  αλάτι
• ·       πιπέρι
• ·       1 κ. γλυκού καπνιστή πάπρικα
• ·       ξύσμα, από 1 λεμόνι

Μουλιάζουμε τα ρεβύθια σε καθαρό νερό - όπου έχουμε προσθέσει ½ κ. γλυκού σόδα βιολογική - για διάστημα 48 ωρών. 

Ξεπλένουμε πολύ καλά 2-3 φορές και σουρώνουμε.

Σε μία κατσαρόλα σε δυνατή φωτιά, στην οποία έχουμε βάλει 1,5 λίτρο νερό, και ½ κ. γλυκού κοφτό σόδα  βράζουμε τα ρεβύθια μέχρι να μαλακώσουν για 40 λεπτά έως 1 ώρα  (ο χρόνος είναι σχετικός και ανάλογος με το πόσο «βραστερά» είναι τα ρεβύθια, οπότε μπορεί να είναι και περισσότερος της μιας ώρας), μέχρι να είναι πλέον πολύ μαλακά.

Εάν χρειάζεται, προσθέτουμε ζεστό νερό στην πορεία.

Στραγγίζουμε καλά (κρατώντας περίπου 200 ml (ένα ποτήρι) απο το νερό στο οποίο έβρασαν).

Πρέπει τα ρεβύθια να είναι σωστά βρασμένα και να χρησιμοποιήσουμε μούλτι δυνατό για πλήρη πολτοποίηση των υλικών μας.

Πολτοποιούμε τα ρεβύθια όσο είναι ακόμη ζεστά.

Βάζουμε στο μούλτι τα ρεβύθια, το ελαιόλαδο, το ξύσμα λεμονιού, τον χυμό λεμονιού, το σκόρδο, το ταχίνι, το κύμινο, την πάπρικα, το αλάτι, το πιπέρι και τα πολτοποιούμε με τα μαχαίρια μέχρι να ομογενοποιηθεί το μείγμα.

Επειδή το μείγμα θα είναι σφιχτό προσθέτουμε σταδιακά το νερό που έχουμε κρατήσει από τα βρασμένα ρεβύθια.

Στο τέλος δοκιμάζουμε εάν μας αρέσει η γεύση και προσαρμόζουμε ανάλογα.

Το απολαμβάνουμε με αραβικές πίτες ψημένες ή ωμές ή οποιοδήποτε (ιδανικά να είναι λίγο ψημένο) ψωμί, ή παξιμάδι μας αρέσει.

Μικρά μυστικά:

1) Επειδή το χούμους αγαπά πολύ το σκόρδο, όμως πολλοί δεν το αντέχουν, σημειώστε τι μπορείτε να κάνετε:
Πολτοποιήστε 2 ολόκληρες σκελίδες σκόρδο – μαζί με την φλούδα τους – μέσα στο χυμό από ένα λεμόνι.
Σουρώστε και κρατήστε τον χυμό.
Προσθέστε τον χυμό στο χούμους σας.
Το αποτέλεσμα θα είναι άρωμα σκόρδου χωρίς το κάψιμο και την έντονη αψάδα του.

2) Προσέχουμε η πάπρικα που θα αγοράσουμε να είναι καλής ποιότητας γιατί αλλιώς θα αλλάξει όλη την γεύση του χούμους μας.

Παραλλαγές του χούμους που θα σας ενθουσιάσουν:

    

  Για περισσότερες υφές, νοστιμιά και παιχνίδι στην γεύση, πασπαλίστε το χούμους σας με σπόρους όπως κολοκυθόσπορο, καβουρδισμένο κουκουνάρι, φυστίκι Αιγίνης και ρόδι.

Προσθέστε ώριμα αβοκάντο, βρασμένα παντζάρια, λιαστές ντομάτες σε λάδι, πιπεριές Φλωρίνης ψημένες σε λάδι.

·       

Μπορείτε εάν θέλετε να προσθέσετε και βότανα όπως άνηθο, κόλιανδρο ή μαϊντανό.

   

Έρευνες

1. U.S. Department of Health and Human Services and U.S. Department of Agriculture 2015–2020 Dietary Guidelines for Americans. [(accessed on 15 July 2016)]; Available online: http://health.gov/dayietaryguidelines/2015/guidelines.

2. U.S. Department of Agriculture, Economic Research Service . Dried Beans. U.S. Department of Agriculture, Economic Research Service; Washington, DC, USA: 2013. [Google Scholar]

3. Deosthale Y.G. Food processing and nutritive value of legumes. In: Srivastava H.C., editor. Pulse Production, Constraints and Opportunities. 1st ed. Volume 1. IBH Publishing Company; New Delhi, India: 1982. pp. 377–388. [Google Scholar]

4. Khokhar S., Chauhan B.M. Antinutritional factors in mothbean (Vigna acenitifolia): Varietal difference and effect of methods of domestic processing and cooking. J. Food Sci. 1986;51:591–594. doi: 10.1111/j.1365-2621.1986.tb13887.x. [CrossRef] [Google Scholar]

5. Vijayakumari K., Sidduraju P., Pugalenthi M., Janardhanan K. Effect of soaking and heat processing on the levels of antinutrients and digestible proteins in seeds of Vigna aconitifolia and Vigna sinensis. Food Chem. 1998;63:259–264. doi: 10.1016/S0308-8146(97)00207-0. [CrossRef] [Google Scholar]

6. Davidson A. The Oxford Companion to Food. 1st ed. Oxford University Press; New York, NY, USA: 1999. [Google Scholar]

7. Food and Agriculture Organization of the United Nations FAOSTAT 2013. [(accessed on 27 October 2016)]. Available online: http://faostat.fao.org.

8. Huntrods D. Agriculture Marketing Research Center. Iowa State University; Ames, IA, USA: 2013. [Google Scholar]

9. Saharan K., Khetarpaul N. Protein quality traits of vegetable and field peas: Varietal differences. Plant Foods Hum. Nutr. 1994;45:11–22. doi: 10.1007/BF01091225. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

10. Information Resources Inc. [(accessed on 15 June 2016)]. Available online: http://www.iriworldwide.com.

11. Jukanti A.K., Gaur P.M., Gowda C.L., Chibbar R.N. Nutritional quality and health benefits of chickpea (Cicerarietinum L.): A review. Br. J. Nutr. 2012;108:S11–S26. doi: 10.1017/S0007114512000797. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

12. O’Neil C.E., Nicklas T.A., Fulgoni V.L. Chickpeas and hummus are associated with better nutrient intake, diet quality, and levels of some cardiovascular risk factors: National Health and Nutrition Examination Survey 2003–2010. J. Nutr. Food Sci. 2014;4:1. doi: 10.4172/2155-9600.1000254. [CrossRef] [Google Scholar]

13. Papanikolaou Y., Fulgoni V.L., III Bean consumption is associated with greater nutrient intake, reduced systolic blood pressure, lower body weight, and a smaller waist circumference in adults: Results from the National Health and Nutrition Examination Survey 1999–2002. J. Am. Coll. Nutr. 2008;27:569–576. doi: 10.1080/07315724.2008.10719740. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

14. Mitchell D.C., Lawrence F.R., Hartman T.J., Curran J.M. Consumption of dry beans, peas, and lentils could improve diet quality in the US population. J. Acad. Nutr. Diet. 2009;109:909–913. doi: 10.1016/j.jada.2009.02.029. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

15. Pittaway J.K., Robertson I.K., Ball M.J. Chickpeas may influence fatty acid and fiber intake in an ad libitum diet, leading to small improvements in serum lipid profile and glycemic control. J. Am. Diet. Assoc. 2008;108:1009–1013. doi: 10.1016/j.jada.2008.03.009. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

16. Murty C.M., Pittaway J.K., Ball M.J. Chickpea supplementation in an Australian diet affects food choice, satiety and bowel health. Appetite. 2010;54:282–288. doi: 10.1016/j.appet.2009.11.012. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

17. Lackey C.J., Kolasa K.M. Healthy eating: Defining the nutrient quality of foods. Nutr. Today. 2004;39:26–29. doi: 10.1097/00017285-200401000-00008. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

18. Drewnowski A. Concept of a nutritious food: Toward a nutrient density score. Am. J. Clin. Nutr. 2005;82:721–732. [PubMed] [Google Scholar]

19. Monsivais P., McLain J., Drewnowski A. The rising disparity in price of healthful foods: 2004–2008. Food Policy. 2010;35:514–520. doi: 10.1016/j.foodpol.2010.06.004. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

20. U.S. Food and Drug Administration Calories count. Report of the Working Group on Obesity 2004. [(accessed on 28 June 2016)]; Available online: http://www.fda.gov/Food/FoodScienceResearch/ConsumerBehaviorResearch/ucm081696.htm.

21. Albete I., Astrup A., Martinez J.A., Martinez J.A., Thorsdottir I., Zulet M.A. Obesity and the metabolic syndrome: Role of different dietary macronutrient distribution patterns and specific nutritional components on weight loss and maintenance. Nutr. Rev. 2010;68:214–231. doi: 10.1111/j.1753-4887.2010.00280.x. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

22. Sichieri R. Dietary patterns and their associations with obesity in the Brazilian city of Rio de Janeiro. Obes. Res. 2002;10:42–48. doi: 10.1038/oby.2002.6. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

23. Newby P.K., Muller D., Hallfrisch J., Andres R., Tucker K.L. Food patterns measured by factor analysis and anthropometric changes in adults. Am. J. Clin. Nutr. 2004;80:504–513. [PubMed] [Google Scholar]

24. Roberts S.B., Hajduk C.L., Howarth N.C., Russel R., McCrory M.A. Dietary variety predicts low body mass index and inadequate macronutrient and micronutrient intakes in community-dwelling older adults. J. Gerontol. A Biol. Sci. Med. 2005;60:613–621. doi: 10.1093/gerona/60.5.613. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

25. Augustin L.S., Chiavaroli L., Campbell J., Ezatagha A., Jenkins A.L., Esfahani A., Kendall C.W. Post-prandial glucose and insulin responses of hummus alone or combined with a carbohydrate food: A dose-response study. Nutr. J. 2016;27:13. doi: 10.1186/s12937-016-0129-1. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

26. Jenkins D.J., Wolever T.M., Taylor R.H., Barker H.M., Fielden H. Exceptionally low blood glucose response to dried beans: Comparison with other carbohydrate foods. Br. Med. J. 1980;281:578–580. doi: 10.1136/bmj.281.6240.578. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

27. Jenkins D.J., Wolever T.M., Taylor R.H., Barker H., Fielden H., Baldwin J.M. Glycemic index of foods: A physiological basis for carbohydrate exchange. Am. J. Clin. Nutr. 1981;34:362–366. [PubMed] [Google Scholar]

28. Mollard R.C., Luhovyy B.L., Panahi S., Nunez M., Hanley A., Anderson G.H. Regular consumption of pulses for 8 weeks reduces metabolic syndrome risk factors in overweight and obese adults. Br. J. Nutr. 2012;108(Suppl. 1):S111–S122. doi: 10.1017/S0007114512000712. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

29. Yang Y., Zhou L., Gu Y., Zhang Y., Tang J., Li F., Shang W., Jiang B., Yue X., Chen M. Dietary chickpeas reverse visceral adiposity, dyslipidemia and insulin resistance in rats induced by a chronic high-fat diet. Br. J. Nutr. 2007;98:720–726. doi: 10.1017/S0007114507750870. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

30. Hodge A.M., English D.R., O’Dea K., Giles G.G. Dietary patterns and diabetes incidence in the Melbourne Collaborative Cohort Study. Am. J. Epidemiol. 2007;161:2573–2578. doi: 10.1093/aje/kwk061. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

31. Villegas R., Gao Y.T., Yang G., Li H.L., Elasy T.A., Zheng W. Legume and soy food intake and the incidence of type 2 diabetes in the Shanghai Women’s Health Study. Am. J. Clin. Nutr. 2008;87:162–167. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

32. Welch I.M., Bruce C., Hill S.E., Read N.W. Duodenal and illeal lipid suppresses postprandial blood glucose and insulin responses in man: Possible implications for dietary management of diabetes mellitus. Clin. Sci. 1987;72:209–216. doi: 10.1042/cs0720209. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

33. Jackson K.G., Wolstencroft E.J., Bateman P.A., Yaqoob P., Williams C.M. Acute effects of meal fatty acids on postprandial NEFA, glucose and apo E response: Implications for insulin sensitivity and lipoprotein regulation? Br. J. Nutr. 2005;93:693–700. doi: 10.1079/BJN20051410. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

34. Atkinson F.S., Foster-Powell K., Brand-Miller J.C. International tables of glycemic index and glycemic load values: 2008. Diabetes Care. 2008;31:2281–2283. doi: 10.2337/dc08-1239. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

35. Pittway J.K., Ahuja K.D., Cehun M., Chronopoulos A., Robertson I.K., Nestel P.J., Ball M.J. Dietary supplementation with chickpeas for at least five weeks results in small but significant reductions in serum total and low-density lipoprotein cholesterols in adult women and men. Ann. Nutr. Metab. 2006;50:512–518. doi: 10.1159/000098143. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

36. Bazzano L.A., Thompson A.M., Tees M.T., Nguyen C.H., Winham D.M. Non-soy legume consumption lowers cholesterol levels: A meta-analysis of randomized controlled trials. Nutr. Metab. Cardiovasc. Dis. 2011;4:94–103. doi: 10.1016/j.numecd.2009.08.012. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

37. National Academies of Medicine . Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids. National Academies Press; Washington, DC, USA: 2005. [PubMed] [Google Scholar]

38. Halton T.L., Willett W.C., Lui S. Low-carbohydrate-diet score and risk of coronary heart disease in women. N. Engl. J. Med. 2006;355:1991–2002. doi: 10.1056/NEJMoa055317. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

39. Fernando W.M.U., Hill J.E., Zello G.A. Diets supplemented with chickpea or its main oligosaccharide component raffinose modify faecal microbial composition in healthy adults. Benef. Microb. 2010;1:197–207. doi: 10.3920/BM2009.0027. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

40. Cummings J.H., Stephen A.M., Branch W.J. Implications of dietary fibre breakdown in the human colon. In: Bruce R., Tannenbaum S., Correa P., editors. Banbury Report 7 Gastrointestinal Cancer. Volume 1. Cold Spring Harbor Laboratory; Cold Spring Harbor, NY, USA: 1981. pp. 71–81. [Google Scholar]

41. Mathers J.C. Pulses and carcinogenesis: Potential for the prevention of colon, breast and other cancers. Br. J. Nutr. 2002;88(Suppl. 3):S273–S279. doi: 10.1079/BJN2002717. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

42. Murillo G., Choi J.K., Vioque J., Pan O. Efficacy of garbanzo and soybean flour in suppression of aberrant crypt foci in the colons of CF-1 mice. Anticancer Res. 2004;24:3049–3056. [PubMed] [Google Scholar]

43. Mittal G., Vadhera S., Brar A.P.S. Protective role of chickpea seed coat fibre on N-nitrosodiethylamine-induced toxicity in hypercholesterolemic rats. Exp. Toxicol. Pathol. 2009;61:363–370. doi: 10.1016/j.etp.2008.07.006. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]

44. Agurs-Collins T., Smoot D., Afful J., Makambi K., Adams-Campbell L.L. Legume intake and reduced colorectal adenoma risk in African-Americans. J. Natl. Black Nurses Assoc. 2006;17:162–167. [PubMed] [Google Scholar]

45. Nestel P., Cehun M., Chronopoulos A. Effects of long-term consumption and single meals of chickpea on plasma glucose, insulin, and triacylglycerol concentrations. Am. J. Clin. Nutr. 2004;79:390–395. [PubMed] [Google Scholar]